Blogserie Lifeline
#realitycheck
‘Tieners zoeken hun identiteit op social media.’
Daar stond ik dan met mijn mond vol tanden. Gedurende een familie fotoshoot werd ik door de tieners van het gezin eerst even “gecheckt”, oftewel bekeken op social media. Of “ik wel genoeg volgers had”. Auw! Er werd niet gekeken naar mijn kwalitatieve foto’s. Nee! Enkel naar mijn volgers aantal. Nadat er 3000 volgers werden geconstateerd kreeg ik een paar enthousiaste knikken mijn kant op. Ik was “legit”, oftewel: ik was goed genoeg om mee in zee te gaan.
Online weerbaarheid
We grapten erover, de ouders en ik, maar eerlijk is eerlijk… Het deed mij een beetje pijn. Natuurlijk kon ik me daar makkelijk overheen zetten. Ik weet wie ik ben, ik weet wat ik te brengen heb als persoon en als fotograaf. Maar kunnen jongeren dat ook? Want als ze dit bij mij doen, dan doen ze het ook bij elkaar. Wat zegt dit over hun visie op vriendschap, mensen en hun omgeving? Én wat zegt dit over hun ontwikkeling richting de toekomst? Hebben tieners eigenlijk wel de weerbaarheid om hier mee om te gaan? Wat betekent dit voor hun huidige en toekomstige relaties en hun zelfbeeld?
Tieners leven in een andere “online” wereld
Nu denk je misschien dat dit één incident is, maar mijn ervaring is dat wanneer ik bijvoorbeeld tieners fotografeer de foto’s online een andere impact hebben dan wanneer ik iemand vanuit mijn eigen generatie fotografeer. Zo krijgen tieners veel meer reacties van elkaar onderling en worden de foto’s overal veel meer “geliked”. Ik zie keer op keer dat de omgang van tieners online, met elkaar, compleet anders is dan wij volwassenen denken of beseffen. Tieners hebben een compleet eigen wereld gecreëerd op platformen zoals TikTok en Instagram. Zo hebben ze verschillende ongeschreven gedragsregels.
Hoe online apps werken
Bijvoorbeeld: Als een vriendin van een tiener een foto plaatst dan geef je haar sowieso likes, maar ook verschillende comments. Dus niet één comment… nee, minstens drie! Zo laat je elkaar zien dat je echt vriendinnen bent. Helaas gaan die opmerkingen vaak niet heel diep. Het zijn vooral smilies en hartjes. Zo komt namelijk een foto of filmpje hoger in de online app en zien meer mensen het waardoor je meer likes krijgt. En zo ben je pas echt vrienden… Want tsja, je wilt dat iedereen elkaar ziet. En als zij jouw vriendin meer zien, dan stijgt ook jouw eigen status. Je vriendschap wordt gemeten naar hoe jij online op jouw vrienden reageert.
Dit is natuurlijk onwijs oppervlakkig en geeft weinig inhoudelijke toevoeging aan de relaties en vriendschappen die tieners hebben. Oké, ze gunnen elkaar likes. Maar waar zijn die op gebaseerd? Vaak wordt het gebaseerd op uiterlijkheden; helaas verder weinig op inhoud.
Tijdelijke actie!
Vraag nu gratis en vrijblijvend de eerste lesbrief van lespakket (un)Shakable aan en leer de leerlingen om standvastig te staan in het leven.
“Jongeren ervaren dat wat online geplaatst wordt, de “waarheid” is.“
Ouders en leraren hebben geen idee
Doordat tieners zich veel online bewegen wordt er veel van hun identiteit door de online wereld gevormd. Ze kijken naar “influencers” met hun perfecte foto’s, zij zien deze mensen als hun rolmodellen. Zij ervaren dat wat online geplaatst wordt “waarheid” is. En dat is gevaarlijk.
Workshop My Best Self(ies)
Toen ik ooit tijdens een Workshop My Best Selfies op een middelbare school vroeg of de dames wisten dat de meeste foto’s online en in magazines gephotoshopt zijn, zei 90% dit niet te weten. Dus wanneer een tiener een mooie dame of heer online ziet met perfecte foto’s, een groot huis, constant nieuwe kleding en geld, dan willen zij dat ook. Zij meten zichzelf aan mensen die vaak niet eens echt zo leven. Daardoor komen sommige tieners in een cirkel van schaamte en zich “niet goed genoeg” voelen. Omdat dit een continue proces is, en zij uren per dag op social media deze plaatjes zien, leidt tot doorgaans tot een negatief zelfbeeld of zelfs nog erger: tot een depressie.
“Jongeren zijn gevoelig voor sexting.”
Sexting
Daarnaast zal het je niet verbazen dat tieners hele goede prooien zijn voor online misbruikers. Je hoort het steeds vaker: naaktfoto’s van tieners die de ronde gaan. Een meisje is verliefd en de jongen vraagt om een naaktfoto. Wanneer deze dan naar hem gestuurd is verschijnt de foto ineens overal door de school. Óf een tiener wordt misbruikt via het internet door bijvoorbeeld een volwassene. De misbruiker vraagt of hij/zij een naaktfoto wilt sturen en vervolgens gebruikt de misbruiker dit om hen te chanteren. Het is heel manipulatief en stiekem, waardoor ouders het vaak niet opvalt. De tiener raakt in en web van leugens en moeilijkheden en raakt beschadigt. Dat is wat geen enkele ouder wil.
Wat kunnen scholen en ouders doen?
Maar wat kunnen wij dan doen? Zoals ik al noemde is voorlichting een belangrijk onderdeel. De jongeren bewust maken. Hen helpen een eigen mening te laten vormen en met hen stilstaan bij de consequenties. Nodig Creatieve Preventie eens uit om voorlichtingen of workshops te geven over dit onderwerp. Ga gewoon eens een middag zitten met jongeren en ga het gesprek aan. Hoe kijken jongeren naar zichzelf in het licht van social media? Hoe is momenteel hun zelfbeeld? Is iemand wel eens online benaderd door een vreemde? Ik zeg het je: Er zal een wereld voor je opengaan als je de ervaringen en de verhalen van deze tieners hoort.
Gooi het open
We moeten niet bang zijn, als volwassenen, om ook hier met onze jongeren over te hebben. Zij hebben nog niet de weerbaarheid die wij hebben en moeten hun identiteit nog ontdekken. Wij kunnen ze daarbij helpen! De online weerbaarheid van tieners zal groeien als zij offline positief bevestigd blijven worden in hun persoonlijke identiteit. Maar ook praktisch: laten we hen aanmoedigen om hun social media accounts op’ privé’ te zetten en laten we vanuit liefde met hen stilstaan bij hoe zij zichzelf kunnen beschermen in de online wereld.
Samen staan we sterk!
Wil je meer weten over hoe Creatieve Preventie jullie kan helpen met online weerbaarheid? Vraag nu meer informatie op via deze link. Liever vrijblijvend telefonisch kennismaken en brainstormen? Plan hier direct een bel afspraak in met Nathalie Booij, initiatiefnemer van Creatieve Preventie.
Over Bertina Bartlett:
Bertina Bartlett is als Fine Art fotografe altijd op zoek naar authentieke schoonheid. Door haar unieke zienswijze naar de wereld, naar zichzelf en de mensen om haar heen, legt zij op een krachtige wijze de nadruk op kwetsbaarheid. Het is fantastisch om haar te zien schitteren voor een groep tienermeiden met haar workshop My Best Self(ie).
VRAAG NU DE EERSTE lesbrief van (un)Shakable GRATIS AAN
Wij als Creatieve Preventie geloven dat we samen verantwoordelijk zijn om tieners mentaal weerbaar te maken. Dat is de reden waarom wij in de afgelopen maanden lespakket (un)Shakable hebben ontwikkeld. Een lespakket met zes lesbrieven vol opdrachten, sociale interacties en inzichten. We stellen tijdelijk de eerste lesbrief gratis beschikbaar voor jou als docent.